Адзінае на патрэбу
Бандарук Канстанцін
„Ойча наш...” - „Бо тваё ёсьць царства і сіла і слава...”
Заключныя словы малітвы „Ойча наш” зьяўляюцца ўслаўленьнем, хвалебным гімнам Богу, бязь якога малітва складалася-б толькі з просьбаў. Аднак Бог хоча, каб Яго дзеці ўмелі ня толькі прасіць, але дзякаваць і ўслаўляць свайго Нябеснага Айца.
„Бо Тваё ёсьць Царства”, — гучыць першы акорд гэтага гімну. Што Пісаньне гаворыць пра гэтае Царства? „І за дні тых каралёў Бог Нябесны ўзбудзіць царства вечнае, што ніколі ня будзе зьнішчана” — чытаем у Кнізе прарока Данііла (2, 44).
Старазапаветная царква, ізраільскі народ не зразумелі гэтае прароцтва і ўспрынялі яго як прадказаньне аб зьнешнім, бачным царстве і чакалі Месію, як зямнога цара. Хрыстос патлумачыў сапраўдны характар гэтага царства і памылковасьць чалавечых спадзяваньняў. „Запытаны-ж фарызэямі, калі прыйдзе Царства Божае адказаў ім: ня прыйдзе Царства Божае ў бачным выглядзе і ня скажуць вам: вось яно тут або там. Бо Царства Божае ўнутры вас ёсьць” (Лук. 17, 20-21). У гутарцы зь Пілатам Хрыстос назваў Царства Божае Сваім Царствам і падкрэсьліў яго выключна духоўны характар. „Царства Маё ня з гэтага сьвету. Калі-б з гэтага сьвету было Царства Маё, то слугі Мае змагаліся-б, каб яўрэі ня выдалі Мяне. Але Царства Маё не адсюль” (Яан. 18, 36).
Удзельнікамі гэтага Царства зьяўляюцца тыя людзі, у сэрцах якіх пасяліліся „справядлівасьць, мір і радасьць у Духу Сьвятым” (Рым. 14, 17).
„Бо Твая ёсьць сіла”, — гаворыцца далей. Мы сьпяваем хвалебныя гімны велічы Бога і магутнасьці Хрыста-Збавіцеля, аднак нашае зямное ўслаўленьне слабое ў параўнаньні з усхваленьнем нябесным (Адкр. 4, 10-11). Сіла Божая выявілася па-першае ў стварэньні сьвету: „Бо нябачнае ў Ім, вечная сіла Ягоная і боскасьць, ад стварэньня сьвету праз сузіраньне тварэньняў бачныя” (Рым. 1, 20). Аднак ня толькі ў стварэньні сьвету і кіраваньні ім бачым вечную моц Хрыста. Яна будзе поўнасьцю аб’яўлена, калі ўбачым „новае неба” і „новую зямлю”.
„Бо Твая ёсьць слава, Айца і Сына і Сьвятога Духа, цяпер і ўвесь час і на векі вякоў”, — гучыць заключны акорд хвалебнага гімну. У Старым Запавеце слава Божая прадстаўлена ў двух відах: алегарычным і рэальным. „У год сьмерці цара Азіі я бачыў Госпада сядзячага на троне высокім і ўзьнятым... вакол Яго стаялі сэрафімы: у кожнага зь іх па шэсьць крылаў... і ўсклікалі адзін да аднаго і гаварылі: сьвяты, сьвяты, сьвяты Госпад Саваоф! Уся зямля поўная Славы Тваёй”, — пісаў прарок Ісая (Іс. 6, 1-3). У Кнізе прарока Данііла сказана: „Бачыў я нарэшце, што былі пастаўлены троны і ўсеў Стары днямі, адзеньне на Ім было белае бы сьнег і валасы галавы Ягонай бы чыстая воўна. Трон Ягоны бы вогненнае полымя... тысячы тысячаў служылі... і стаялі перад Ім” (7, 9-10).
Але што значыць „слава Божая” ў натуральным сэнсе. Гэта Божыя дзеяньні, накіраваныя на дабро людзей, а таксама Яго справядлівыя суды. „Пакажу славу Маю на фараоне і на ўсім войску яго, на калясьніцах і на вершніках ягоных”, — чытаем у Кнізе Выхаду (14, 17).
У Новым Запавеце пра славу Хрыста сказана: „І Слова сталася целам і пасялілася між нас і бачылі мы славу Яго, славу як Адзінароднага ад Айца, поўнае ласкі і праўды” (Яан. 1, 14). Славаю Хрыста было Ягонае жыцьцё поўнае ласкі і праўды. Славаю была сьмерць за грахі ўсяго сьвету і затым уваскрэсеньне і, нарэшце, поўным славы будзе Яго другі прыход (Мацьв. 25, 31).
Гэтак велічна заканчваецца малітва ўсіх малітваў „Ойча наш”. „Бо Тваё ёсьць царства і сіла і слава, Айца і Сына і Сьвятога Духа, цяпер і ўвесь час і на векі вякоў. Амін”.