Адзінае на патрэбу
Бандарук Канстанцін
„Адзін спадар, адна вера, адзін хрост”
(Эф. 4, 1-6)
Штогод адзначаем сьвята Раства Хрыстовага. У сэнсе гістарычнай падзеі Раство здарылася толькі адзін раз, але Бог увесь час прыходзіць да нас. І за кожным разам мы павінны выйсьці Яму насустрач, бо Ён спаткае толькі чалавека, які дазволіць сябе спаткаць. Для хрысьціян усіх канфэсіяў перадкалядны перыяд — гэта час пільнасьці і чаканьня, каб не разьмінуцца з Богам. „Баюся, — пісаў блажэнны Аўгустын, — што Хрыстос будзе праходзіць побач, а я не запрашу Яго і больш ужо Ён да мяне ня вернецца”. Да сустрэчы дарагога госьця трэба належна ўнутрана падрыхтавацца і гэткі сэнс мае ў Праваслаўнай Царкве перадкалядны Пост. Аб гэтай патрэбе ўнутранага прабуджэньня а таксама супольнасьці ўсіх хрысьціян гаворыцца ў апостальскім чытаньні гэтай нядзелі: „Я, вязень у Госпадзе, малю вас хадзіць годна званьня, да якога вы пакліканы... З усёю пакорлівай мудрасьцяй і лагоднасьцяй, зь цярплівасьцяй, выбачаючы адзін аднаму ў міласьці, намагаючыся захаваць суцэльнасьць Духа ў зьвязе супакою. Адно цела і адзін дух, як вы і пакліканы да адной надзеі пакліканьня свайго. Адзін Спадар, адна вера, адзін хрост, адзін Бог і Айцец усіх, Які над усімі і праз усіх, і ўва ўсіх нас”, — пісаў Апостал Павал у Лісьце да эфэсцаў (4, 1-6).
Праз хрост мы прышчэплены да Хрыста. Ён — Галава Царквы, мы — яго члены, Ён — вінаградная лаза, — мы веткі, Ён — пастыр, мы — Ягоная паства. „Ня буду вас называць слугамі, але сябрамі”, — гаворыць Хрыстос да сваіх вучняў. У момант хросту Бог прамаўляе да нас: „Ты — маё дзіцё, я сёньня цябе нарадзіў”. Гэткім чынам у акце хросту расьце і павялічваецца незвычайная сям’я дзяцей Божых, сярод якіх адно сэрца, адна думка і адзін Дух, які ажыўляе нас.
У нас адна вера. Першай Царквою былі людзі, якія паверылі ў Хрыста слухаючы Яго навуку, бачучы Ягоныя цуды. Да іх далучыліся пакаленьні людзей, якія паверылі ў навуку Апосталаў і захоўвалі еднасьць ня кажучы, што я ад Паўла, я ад Кіфы або Апалона, бо ўсе былі Хрыстовы і Хрыстовай была Царква. І калі-б нават анёл зь неба прыйшоў і вучыў „ня верце”, папярэджваў Апостал. Зь цягам часу веру прынялі і мы і вызнаем веру Айцоў у Айца і Сына і Сьвятога Духа. Верым у „адну саборную, сьвятую і апостальскую Царкву”. Мы разыходзімся па сваіх канфэсійных храмах і молімся па-свойму, але гэта толькі вонкавыя формы. Якія-б не былі паміж намі адметнасьці і розьніцы, усё роўна ў нас „адзін хрост і адна вера”.
У нас адзін Госпад і няма іншага акрамя Ісуса Хрыста. Ён — альфа і амэга, пачатак і канец. Ён — першародны сярод усяго стварэньня, ён — выкупіў нас цаною сваіх пакутаў, сьмерці і ўваскрэсеньня. Ён — Цар, для якога ўсё жыве. Перад ім кожны здасьць справаздачу са сваіх учынкаў добрых або дрэнных. Вызнаваць, што Хрыстос наш Госпад і Бог, гэта ня толькі лёзунг, але ўвесь зьмест жыцьця. Ён мае права распараджацца намі паводле Сваёй волі, а мы абавязаны выконваць яго запаветы. Сапраўдны хрысьціянін — гэта той, які любіць Яго больш за сваё жыцьцё і пакорліва вызнае Яго ў сваім сэрцы, бо адзін хрост, адна вера і адзін Госпад Ісус Хрыстос.
Усё, што асноўнае ў хрысьціян — супольнае, аднак яны ўсё роўна падзеленыя. Як-жа прыкрае гэта мусіць быць для Хрыста, які маліўся, каб усе былі „адно”. Усе заяўляюць: мы — праваслаўныя, мы — каталікі, а мы — пратэстанты. Мы маем найстарэйшую традыцыю, мы ўчытваемся і трымаемся фундаманту Слова Божага, а мы маем Пятра. У багаслужбах усіх канфэсіяў гучаць малітвы, каб Хрыстос аб’яднаў нас, але ці-ж Ён павінен яшчэ раз памерці за нас? Ці-ж гэта Ён так падзяліў нас? Нас падзяліў грэх пыхлівасьці і недахопу любові. Калі-б хрысьціяне ўсіх канфэсіяў паспрабавалі наблізіцца да Хрыста, яны былі-б бліжэйшымі адзін аднаму. Мы ня ўмеем выйсьці па за наш эгацэнтрызм, не адрозьніваем важнага ад другараднага, бо ня ўмеем зьмірыцца з адметнасьцяй іншага чалавека. Заміж даказваць свае рацыі, трэба на каленях раскаяцца...
Як-жа добра было-б, каб прыйшоў час, калі захоўваючы адметнасьць у другарадным, мы ўсе маглі-б без прадузятасьці і насьцярожанасьці прыйсьці ў праваслаўны храм, каб сярод іконаў і паху кадзіла ўслухацца ў цудоўныя сьпевы і паэзію багаслужбы. Іншым разам пайсьці ў касьцёл і ўключыцца ва ўпарадкаваную атмасфэру каталіцкай абраднасьці, а яшчэ іншым разам паслухаць цікавыя разважаньні на тэму Сьвятога Пісаньня ў пратэстанцкім зборы. Найлепш, аднак, каб надышоў час, калі згодна ўкленчым перад адным алтаром, каб прыняць адно Прычасьце. Гэта і будзе той бачны знак еднасьці, да якой гэтак усе імкнемся.