Józef Bobrykowicz
biskup białoruski
Mironowicz Antoni
Bibliografia
Źródła rękopiśmienne:
Archivum Secretum Vaticanum w Watykanie:
Nunziatura di Polonia vol. 45.
Archiw Pietierburskogo Otdielenija Instituta Istorii Rossii Akadiemii Nauk w Petersburgu:
Kolekcja P. Dobrochotowa (52);
op. 1: nr 231,;
Kolekcja D. I. Zubrickogo (57), nr 31, 32-34, 46
Kolekcja 52, op. 1, nr 358
Kolekcja 114, op. 5, nr 2.
Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie:
Archiwum Radziwiłłów dz. II, ks. 701.
Bibliotheca Apostolica Vaticana w Watykanie:
Barberini Latini vol. 6582,
Biblioteka Litewskiej Akademii Nauk w Wilnie:
Dział Rękopisów: nr F 21-712.
Biblioteka Muzeum Narodowego im. Czartoryskich w Krakowie:
nr-y: 318; 25870.
Biblioteka Polskiej Akademii Nauk w Krakowie:
nr-y: 365, 1051,.
Centralnyj Gosudarstwiennyj Istoriczeskij Archiw Rossii w Petersburgu:
Kancelarija mitropolitow Grecko-uniatskoj Cerkwi w Rossii
f. 823, op. 1, nr-y: 201-204, , 242, 266, 577, 616; 656;
f. 823, op. 3, nr-y: 123, 255, 279.
Centralnaja Naucznaja Bibliotieka Akadiemii Nauk Ukrainy w Kijowie:
Archiw Kijewo-Pieczerskoj Ławry: nr 74p/20; 219p/37.
Gosudarstwiennaja Publicznaja Bibliotieka im. M. E. Sałtykowa-Szczedrina w Petersburgu:
Awtografy P. P. Dubrowskogo 26, 66, 127, 133, 150, 152, 158;
Zespół Polonika F. IV. 241.
Muzeum Narodowe w Krakowie
Zbiory Czapskich: nr XVII, 1507.
Źródła drukowane:
Acta Nuntiaturae Polonae, vol. I., ed. H. D. Wojtyska CP, Romae 1990.
Acta Nuntiaturae Polonae, vol. XVIII., ed. A. Tygielski, Romae 1990.
Acta Sacrae Congregationis de Propaganda Fide Ecclesiam catholicam Ucrainae et Bielarusjae spectantia. Collegit et adnotationibus illustravit P. Athanasius G. Welykyj OSBM, vol. I (1622-1667) Romae 1953.
Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z archiwum tzw. bernardyńskiego we Lwowie, t. XX, Lauda sejmikowe wiszeńskie, wyd. A. Prochaska, Lwów 1909; t. XXIV, Lauda sejmikowe halickie 1575-1695, wyd. A. Prochaska, Lwów 1931.
Akty izdawajemyje Wilenskoju Archieograficzeskoju Kommissijeju dla razbora driewnich aktow w Wilnie, t. V, Wilno 1980; t. VIII Wilno 1875; t. XXXIII Wilno 1908.
Akty otnosiaszczijesia k istorii Jużnoj i Zapadnoj Rossii, sobrannyje i izdannyje Archieograficzeskoju Komissijeju, t. II, IV, Sankt-Pietierburg 1861, 1863.
Akty otnosiaszczijesia k istorii Zapadnoj Rossii sobrannyje i izdannyje Archieograficzeskoju Kommissijeju, t. IV-V, Sankt-Pietierburg 1853.
Archieograficzeskij sbornik dokumientow otnosiaszczichsia k istorii Siewiero-Zapadnoj Rusi, t. II, V, X, Wilno 1867, 1871.
Archiw Jugo-Zapadnoj Rossii, izdawajemyj Kommissijeju pri Kijewskom, Podolskom i Wołynskom Gienierał-Gubiernatorie, cz. I, t. 1 (Kijew 1861); cz. I, t. 2 (1864); cz. I, t. 4 (1871); cz. I, t. 5 (1872); cz. I, t. 6 (1883); cz. I, t. 7 (1887); cz. II, t. 1 (1861); cz. III, t. 1(1863).
Archiwum Domu Sapiehów, wyd. A. Prochaska, t. I (1575-1606), Lwów 1892.
Broniewski M., Apokrisis abo odpowiedź na książki o synodzie brzeskim 1596, wyd. J. Długosz i J. Byliñski, Wrocław 1994.
Diariusz Berestiejskogo ihumana Afanasija Filippowicza, „Pamjatniki polemizeskoj litieratury w Zadanoj Rusi”, kn. 1, „Russkaja Istoriczeskaja Bibliotieka”, t. IV, Sankt-Pietierburg 1878.
Documenta Unionis Berestensis eiusque auctorum (1590-1600), ed. P. Athanasius G. Welykyj OSBM, Romae 1970.
Ekthesis albo krótkie zebranie spraw, które się działy na partykularnym tj. pomiastnym synodzie w Brześciu Litewskim, Kraków 1597.
Ekthesis albo krótkie zebranie spraw, które się działy na partykularnym tj. pomiastnym synodzie w Brześciu Litewskim, wyd. J.Byliński i J.Długosz, Wrocław 1995.
Gołubiew S., Kijewskij mitropolit Pietr Mogiła i jego spodwiżniki, t. I-II, Kijew 1883, 1898.
Harasiewicz M., Annales Ecclesiae Ruthenae ad dioeceses ruthenas Leopoliensem, Premisliensem et Chelmensem, Leopoli 1862.
Instrukcje sejmikowe z roku 1597, wyd. E. Barwiñski [w:] Scriptores Rerum Polonicarum, t. XX, Kraków 1907.
Istoriko-juridiczeskije matieriały, izwleczennyje iz aktowych knig gubiernii Witiebskoj i Mogilowskoj, chraniaszcziesja w centarlnom archiwie w Witiebskie i izdannyje pod red. Archiwariusa siego archiwa Sazonowa, wyp. VIII, Witiebsk 1877.
Litterae nuntiorum apostolicorum historiam Ucrainae illustrantes (1550-1850). Collegit... P. Athanasius G. Welykyj OSBM, vol. IV (1621-1628) Romae 1960, vol.V (1629-1638) Romae (1961),
Monumenta Ucrainae Historica, ed. A. Septyckyj, vol. I (1075-1623) Romae 1964, vol. II (1624-1648) Romae 1965, vol. IX-X (1075-1632) Romae 1971,
Radziwiłł A. S., Pamiętnik o dziejach w Polsce, wyd. i oprac. A. Przyboś i R. Żelawski, t. I-III, Warszawa 1980.
Russkaja Istoriczeskaja Bibliotieka, t. II, Sankt-Pietierburg 1875, t. IV 1878; t. VII 1882; t. XIX 1903.
Skarga P. Synod brzeski i jego obrona, Kraków 1997.
Supplicationes Ecclesiae Unitae Ucrainae et Bielarusjae. Collegit... P. Athanasius G. Welykyj OSBM, vol. I (1600-1699), Romae 1960.
Supplementum Synopsis, albo zupełniejsze objaśnienie krótkiego spisania praw, przywilejów, swobód i wolności od najjaśniejszych św. pamięci królów Ich mości polskich, wielkich xiążąt Wielkiego Xięstwa Litewskiego i Ruskiego etc. etc., narodowi ruskiemu przezacnemu w Cerkwi Św. Wschodniej pod posłuszeństwem św. ojca patriarchy konstantynopolitańskiego, nie odstępnie od ochrzczenia się swojego znajdującemu, nadanych i poprzysiężonych, Wilno 1632.
Theiner A. Vetera Monumenta Poloniae et Lithuaniae gentiumque finitimarum historiam illustrantia, vol. III (1585-1696), Romae 1863.
Wiestnik Zapadnoj Rossii. Istoriko-litieraturnyj żurnał, t. IV, kn. 12, Wilno 1867.
Zbiór dawnych dyplomów i aktów miast: Wilna, Kowna, Trok, prawosławnych monasterów, cerkwi w różnych sprawach, cz. 2, Wilno 1848, nr 4.
Literatura
Achrymenka P.P., M. R. Larczanka, Starażytnaja Belaruskaja Litaratura, Mińsk 1968.
Ammann A., Abriss der ostslawischen Kirchengeschichte, Wien 1950.
Antonowicz W., Priedisłowije, [w:] Archiw Jugo-Zapadnoj Rossii, cz. I, t. 4, Kijew 1871.
Archangielskij N., Borba s katoliczestwom i zapadno-russkaja litieratura konca XVI i I połowiny XVII w., „Cztienija Impieratorskoj Obszczestwiennoj Istorii”, t. I, Moskwa 1888.
Bantysz-Kamienskij N., Istoriczeskoje izwiestije o woznikszej w Polsze unii, Wilno 1886.
Batiuszkow N. P., Chołmskaja Ruś, SanktPietierburg 1887.
Bendza M., Prawosławna diecezja przemyska w latach 1596-1681. Studium historyczno- kanoniczne, Warszawa 1982.
Bibliografia Literatury Polskiej. Nowy Korbut, t. III, Warszawa 1965.
Bieńkowski L., Organizacja Kościoła wschodniego w Polsce, [w:] Kościół w Polsce. Studia nad historią Kościoła Katolickiego w Polsce, pod red. J. Kłoczowskiego, t. II, cz. 2, Kraków 1969.
Boratyński L., Najdawniejsze relacje biskupów polskich o stanie diecezji z archiwum Kongregacji del Concilio w Rzymie, Kraków 1916.
Charłampowicz K., Małorossijskoje wlijanije na wielikorusskuju cerkownuju żyźń, Kazań 1914.
Charłampowicz K., Ostrożskaja prawosławnaja szkoła, ,,Kijewskaja Starina”, t. II, Kijew 1897.
Charłampowicz K., Zapadnorusskije prawosławnyje szkoły XVI i naczała XVII w., Kazań 1898.
Chodynicki K., Kościół prawosławny a Rzeczpospolita polska. Zarys historyczny 1370-1632, Warszawa 1934.
Chynczewska-Hennel T., Akademia Kojowsko-Mohylańska, [w:] Szkolnictwo prawosławne w Rzeczypospolitej, pod red. A. Mironowicza, U. Pawluczuk i P. Chomika, Białystok 2002.
Chynczewska-Hennel T., „Do praw i przywilejów swoich danych”. Prawo jako argument w polemice prawosławnych w pierwszej połowie XVII w., [w:] Między Wschodem a Zachodem. Rzeczpospolita XVI-XVIII w. Studia ofiarowane Zbigniewowi Wójcikowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, pod red. T.Chynczewskiej-Hennel, Warszawa 1993.
Czapliński W., Dwa sejmy w roku 1652, Wrocław 1955.
Czapliński W., Władysław IV i jego czasy, Warszawa 1972.
Czistowicz I., Oczerk istorii zapadnoj russkoj cerkwi, cz. I, SanktPietierburg 1882, cz. II, 1884.
Długosz T., Niedoszły synod unicko-prawosławny we Lwowie 1629 roku, „Collectanea Theologica”, t. XIX, nr 4, 1938.
Doroszenko D., Narys istoriji Ukrajiny, Lwiw 1991.
Dzięgielewski J., O tolerancję dla zdominowanych. Polityka wyznaniowa Rzeczypospolitej w latach panowania Władysława IV, Warszawa 1986.
Estreicher K., Bibliografia polska, t. XIII, XX, Kraków 1905.
Filipczak-Kocur A., Sejm zwyczajny z 1629 r., WarszawaWrocław 1979.
Frick D.A., Meletij Smotryćkyj, Cambridge, Massachusetts 1995.
Gębarowicz M., Jan Andrzej Próchnicki (1533-1633), Kraków 1981.
Grabowski T., Ostatnie lata Melecjusza Smotryckiego. Szkic do dziejów literatury unicko-prawosławnej wieku XVII, [w:] Ksiega pamiątkowa ku czci Bolesława Orzechowicza, Lwów 1916.
Grabowski T., Z dziejów literatury unicko-prawosławnej w Polsce, Poznań 1922.
Halecki O., From Florance to Brest (1439-1596), Romae 1958.
Halecki O., Unia brzeska w świetle współczesnych świadectw greckich, „Sacrum Poloniae Millenium”, t. I, Rzym 1954.
Harasiewicz M., Annales Ecclesiae Ruthenae, Lwow 1862.
Herbarz Polski, ułożył i wydał A. Boniecki, cz. I, t. I, Warszawa 1899.
Hofmann G., Patriarch Kyrillos Lukaris und die römische Kirche, „Orientalia Christiana”, vol. XV, nr 1 (52), Romae 1929.
Hruszewśkyj M., Istorija Ukrajiny-Rusy, t. VI Kyjiw 1907; t. VII, Kyjiw 1909; t. VIII, cz. I, Kyjiw 1913; t. VIII, cz. II, Kyjiw 1922.
Hryniewicz W., Przeszłość zostawić Bogu. Unia i uniatyzm w perspektywie ekumenicznej, Opole 1995.
Isajewicz I. D., Bratstwa ta ich rol w rozwytku ukrajińskoji kultury XVI-XVII st., Kyjiw 1966.
Isajewicz I. D., Rol bratstw w izdanii i rasprostranienii knig na Ukrainie i Biełorussii, „Kniga i grafika”, Moskwa 1972.
Jarmiński L., Bez użycia siły. Działalność polityczna protestantów u schyłku XVI wieku, Warszawa 1992.
Jobert A., De Luther a Mohila la Pologne dans la crise de la Chrétienté 1517-1648, Paris 1974.
Kaczorowski W., Sejmy konwokacyjny i elekcyjny w okresie bezkrólewia 1632 r., Opole 1986.
Kamanin I., Jeszczo o driewnosti bratstwa i szkoły w Kijewie, „Cztienija w istoriczieskom obszczestwie Niestora Letopisca”, t. XI, Kijew 1985.
Karskij E. F., Bełorusy, t. III, Pietierburg 1921.
Kartaszew A.W., Oczerki istorii Russkoj Cerkwi, t. II, Paris 1959.
Kempa T., Książę Konstanty Ostrogski, wojewoda kijowski i marszałek ziemi wołyńskiej, Toruń 1997.
Kempa T., Proces Nicefora na sejmie w Warszawie w 1597 r., [w:] Europa Orientalis. Polska i jej wschodni sąsiedzi od średniowiecza po współczesność. Księga pamiątkowa z okazji 65 rocznicy urodzin profesora Stanisława Alexandrowicza, pod red. Z. Karpusa, T. Kempki i D. Michaluk, Toruń 1996.
Kojałowicz M. O., Litowskaja cerkownaja unija, t. II, SanktPietierburg 1861.
Konieczny F., Święci w dziejach narodu polskiego, Warszawa 1988.
Krajcar J., The Ruthenian Patriarchate, „Orientalia Christiana Periodica”, vol. 30, Roma 1984.
Kraszewski J., Wilno od początków jego do roku 1750, t. IV, Wilno 1840-1842.
Krypjakewycz I. P., Nowi materjały do istoriji soboriw 1629, „Zapysky Naukowoho Towarystwa im. T. Szewczenka”, t. CXVI, Lwiw 1913.
Kumor B., Geneza i zawarcie unii brzeskiej, [w:] Unia brzeska, geneza, dzieje i konsekwencje w kulturze narodów słowiańskich, pod red. R. Łużnego, F. Ziejki i A. Kępińskiego, Kraków 1994.
Lewicki K., Książę Konstanty Ostrogski a unia brzeska 1596 r., Lwów 1933.
Lewszun L., Leontij Karpowicz. Żyźn i tworczestwo, Mińsk 2001.
Likowski E., Unia brzeska, Poznań 1889.
Łotoćkyj O., Ukrajinśki dżereła cerkownoho prawa, Warszawa 1931.
Maciszewski J., Polska a Moskwa 1603-1618, Warszawa 1968.
Makarij mitrop. (Bułgakow M. P.), Istorija Russkoj Cerkwi, t. IX-XII, SanktPietierburg 1880-1883.
Małyszewskij I., Aleksandrijskij patriarch Mieletij Pigas i jego uczastije w diełach russkoj Cerkwi, t. II, Kijów 1872.
Marzaluk I., Mahileú u XII-XVIII st.st.., Mińsk 1998.
Miedynskij E. N., Bratskije szkoły Ukrainy i Biełorussii w XVI-XVII w., Moskwa 1954.
Mironowicz A., Bractwa cerkiewne w Rzeczypospolitej, Białystok 2003.
Mironowicz A., Bractwo Objawienia Pańskiego w Bielsku, Bielsk Podlaski 1994.
Mironowicz A., Charitable Work of the Orthodox Church in the Polish-Lithuanian Commonwealth (16th-18th cc.), “Acta Poloniae Historica”, vol. LXXXVII, 2003.
Mironowicz A., Diecezja białoruska w latach 1697-1772, „Białoruskie Zeszyty Historyczne”, nr 19, Białystok 2003.
Mironowicz A., Duchowieństwo prawosławne w X-XVIII wieku, [w:] Kościół prawosławny w Polsce. Dawniej i dziś, pod red. L. Adamczyka i A. Mironowicza, Warszawa 1993.
Mironowicz A., Działalność charytatywna w Kościele prawosławnym na terenie Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku, [w:] Charitas. Miłosierdzie i opieka społeczna w ideologii, normach postępowania i praktyce społeczności wyznaniowych w Rzeczypospolitej XVI-XVIII wieku, pod red. U. Augustyniak i A. Karpińskiego, Warszawa 1999.
Mironowicz A., Ihumen Sawa Palmowski, Białystok 2001.
Mironowicz A., Kościół prawosławny i unicki w połowie XVII wieku, „Acta Polono-Ruthenica”, t. II, pod red. B. Białokozowicza, Olsztyn 1997.
Mironowicz A., Kościół prawosławny w dawnej Rzeczypospolitej, Białystok 2001.
Mironowicz A., Kościół prawosławny w państwie Piastów i Jagiellonów, Białystok 2003.
Mironowicz A., Metropolita Józef Nielubowicz Tukalski, Białystok 1998.
Mironowicz A., Monaster supraski wobec unii brzeskiej, “Wiadomości PAKP”, nr 3, 1993.
Mironowicz A., Podlaskie ośrodki i organizacje prawosławne w XVI-XVII wieku, Białystok 1991.
Mironowicz A., Prawosławie i unia za panowania Jana Kazimierza, Białystok 1996, wyd. II, Białystok 1997.
Mironowicz A., Sylwester Kossow, władyka białoruski, metropolita kijowski, Białystok 1999.
Mironowicz A., Szkolnictwo prawosławne na ziemiach białoruskich w XVI-XVIII w., „Białoruskie Zeszyty Historyczne”, nr 2, Białystok 1994.
Mironowicz A., Szkolnictwo prawosławne w Rzeczypospolitej, [w:] Szkolnictwo prawosławne w Rzeczypospolitej, pod red. A. Mironowicza, U. Pawluczuk i P. Chomika, Białystok 2002.
Mironowicz A., Teodozy Wasilewicz, archimandryta słucki, biskup białoruski, Białystok 1997.
Mironowicz A., Wokół sporu o przyczyny unii brzeskiej, [w:] “Białoruskie Zeszyty Historyczne”, nr 2 (4), Białystok 1995.
Mironowicz A., Życie monastyczne na Podlasiu, Białystok 1998.
Mironowicz A., Życie monastyczne w dawnej Rzeczypospolitej, [w:] Życie monastyczne w Rzeczypospolitej, pod red. A. Mironowicza, U. Pawluczuk i P. Chomika, Białystok 2001.
Miropolski S., Oczerk istorii cerkowno-prichodskoj szkoły od pierwogo jeja wozniknienija na Rusi do nastojaszczego wriemieni, wyp. III, Sankt-Pietierburg 1985.
Mogilewskaja jeparchija. Istoriko-statisticzeskoje opisanije, t. I, wyp. III, Mogilew 1906.
„Mohylewskije Gubiernialnyje Wiedomosti”, 1845, nr 41; 1847, nr-y: 34, 49.
Naumow A., Wiara i historia, Kraków 1996.
Niesiecki K., Herbarz Polski, t. IV, Lipsk 1839.
Opaliński E., Sejmiki szlacheckie wobec kwestii tolerancji religijnej w latach 1587-1648, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce”, t. XXXIV, Warszawa 1989.
Orłowskij P. I., Uczastije Zaporożskich Kozakow w wostanowlenii ijerusalimskim patriarchom Tieofanom prawosławnoj jużnorusskoj cerkownoj ijerarchii w 1620 g., [w:] Trudy Kijewskoj-Duchownoj Akadiemii 1905 g., Kijew 1905.
Osinskij A. S., Mieletij Smotrickij, Kijew 1912.
Pawłowski J., Prichodskije szkoły w staroj Małorussii i pricziny ich unicztożenija, Kijew 1904.
Papkow A. A., Bratstwa. Oczerk istorii zapadno-russkich prawosławnych bratstw, SanktPietierburg 1900.
Pelesz J., Geschichte der Union der ruthenischen Kirche mit Rom von den ältesten Zeiten bis auf die Gegenwart, t. II, WürzburgWien 1881.
Pekar A., The Union of Brest and Attepts to Destroy it, „Analecta Ordinis S. Basilii Magni”, seria II, vol. XIV (XX), Roma 1992.
Petrowicz G., L'unione degli Armeni di Polonia con la Santa Sede 1626-1686, Roma 1960.
Prochaska A., Z dziejów unii brzeskiej, “Kwartalnik Historyczny”, R. X, Lwów 1896.
Rembowski A., Rokosz Zebrzydowskiego, „Biblioteka Ordynacji Krasińskich”, t. IX, Warszawa 1893.
Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, opracowany przez Seweryna hrabiego Uruskiego, t. I., Warszawa 1904.
Sawicz A., Zapadno-russkije uniatskije szkoły XVI-XVII ww., „Trudy Biełoruskogo Gosudarstwiennogo Uniwiersitieta w Minskie”, Minsk 1922
Sawerczanka I., Aurea mediocritas, Mińsk 1998.
Senyk S., The Ukrainian Church and Latinization, „Orientalia Christiana Periodica”, vol. 56, Roma 1990.
Serczyk W. A., Na dalekiej Ukrainie. Dzieje Kozaczyzny do 1648 roku, Kraków 1986.
Seredyka J., Rzeczpospolita w ostatnich latach panowania Zygmunta III 1629-1632. Zarys wewnętrznych dziejów politycznych, Opole 1978.
Sielicki F., Kroniki staroruskie, Warszwa 1987.
Skuteń J., Bobrykowicz-Anechożski Józef, „Polski Słownik Biograficzny”, t. II, Kraków 1936.
Sobieski W., Nienawiść wyznaniowa tłumów za rządów Zygmunta III, Warszawa 1902.
Sokołow J. J., Pro widnosyny Ukrajinśkoji Cerkwy do hrećkoho schodu na prykinci XVI ta na poczatku XVII st. za nowowydanymy materyjałamy. Istoryczni narysy, [w:] Zapysky Istor. Filoh. Wid. Ukr. Ak. Nauk, kn. 1, Kyjiw 1919.
Sołowiew S. M., Istorija Rossii s driewniejszych wriemion, t. X, Moskwa 1888.
Strzelecki A., Sejm 1605 r., Kraków 1921.
Sułowska Z., Działalność nuncjusza Viscontiego w Polsce (1630-1635), „Roczniki Humanistyczne KUL”, R. IX, Nr 4, Lublin 1960.
Sumcow N. F., Łazar Baranowicz, Kijew 1884.
Susza J., Vita Meleti Smotrycki, Bruksela 1864.
Szegda M., Działalność prawno-organizacyjna metropolity Józefa IV Welamina Rutskiego 1613-1637, Warszawa 1967.
Szelągowski A., Śląsk i Polska wobec powstania czeskiego, Lwów 1904.
Szmurło E., Le Saint- Siége et l'Orient orthodoxe-russe 1609-1654, Prague 1928.
Szokoło W. A., Do pytannia pro istoriju bratstw i ich szkił na Ukraini w kinci XVI na poczatku XVII st., „Nawukowi Zapisky Donećkoho pedinstituta”, wyp. IV, Donieck 1956.
Tazbir J., Problemy wyznaniowe, [w:] Polska XVII wieku, pod red. J. Tazbira, Warszawa 1977.
Tomkiewicz W., Cerkiew dyzunicka w dawnej Rzeczypospolitej Polskiej 1596-1795, „Przegląd Powszechny”, t. CIC, Kraków 1921-1922.
Topolska M. B., Czytelnik i książkaa w Wielkim Księstwie Litewskim w dobie Renesansu i Baroku, Wrocław 1984.
Trawicka Z., Sejmiki województwa sandomierskiego w latach 1572-1696, Kielce 1985.
Tyszkowski K., Stosunki ks. Konstantego Ostrogskiego z Michałem, hospodarem multańskim, [w:] Księga pamiątkowa ku czci prof. O. Balzera, t. II, Lwów 1925.
Wańczura A., Szkolnictwo w Starej Rusi, Lwów 1932; I. P. Krypjakewycz, Z istorii hałyćkoho szkilnyćtwa XVI-XIII st., „Ridna szkoła”, Lwiw 1933, nr 2;
Utrutko L., Monastery na terenie eparchii białoruskiej w XVII wieku, [w:] Życie monastyczne w Rzeczypospolitej, pod red. A. Mironowicza, U. Pawluczuk i P. Chomika, Białystok 2001.
Wielhowski W., Ziemie ukrainne Rzeczpospolitej. Zarys dziejów, „Pamiętnik kijowski”, t. I., Londyn 1959.
Wisner H., Sejmiki litewskie i kwestia wyznaniowa 1611-1618, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce”, t. XXIII, WrocławWarszawa 1978.
Woliński J., Polska i Kościół prawosławny. Zarys historyczny, Lwów 1936.
Załęski S., Jezuici w Polsce, t. I Lwów 1900.
Znosko K., Istoriczeskij oczerk Cerkownoj unii, jeja proischożdienije i charaktier, cz. II, Warszawa 1933.
Żudro F., Istorija Mogilewskogo Bogojawlenskogo bratstwa, „Mogilewskije Jeparchialnyje Wiedomosti”, 1889-1890.
Żukowicz P., K woprosu o winownosti egzarcha Nikifora w tureckom szpionstwie, „Christianskoje Cztienije”, t. III, SanktPietierburg 1889.
Żukowicz P., Lwowskij sobor 1629 w swiazi z politiczeskimi obstojatielstwami wriemieni, „Christianskoje Cztienije”, t. CCXXXV, SanktPietierburg 1911.
Żukowicz P., Matieriały do istorii kijewskogo i lwowskogo soborow 1629, „Zapiski Impieratorskoj Akadiemii Nauk”, t. VIII, SanktPietierburg 1911.
Żukowicz P., Poslednij polskij siejm w carstwowanije Sigizmunda III, „Christianskoje Cztienije”, t. CCXXXVII, SanktPietierburg 1912.
Żukowicz P., Prawosławno-cerkownyj wopros na predpośledniem siejmie carstwowanija Sigizmunda III, „Christianskoje Cztienije”, t. CCXXXVII, SanktPietierburg 1912.
Żukowicz P., Religiozno-cerkownyj elemient w kozackom wosstanii 1630 goda, „Christianskoje Cztienije”, t. CCXXXVI, SanktPietierburg 1911.
Żukowicz P., Siejmowaja borba prawosławnogo zapadno-russkogo dworianstwa s cerkownoj unijej do 1609 g., SanktPietierburg 1901.
Żukowicz P., Siejmowaja borba prawosławnogo zapadno-russkogo dworianstwa s cerkownoj unijej po 1609 g., t. I, SanktPietierburg 1903; t. II, 1904; t. III, 1906; t. IV, 1908.
Żukowicz P., Wopros o primirenii prawosławnych s uniatami na warszawskom siejmie 1629 goda, „Christianskoje Cztienije”, t. CCXXXII, SanktPietierburg 1910.
„Żurnał Ministierstwa Narodnogo Proświeszczenija”, Moskwa 1848.
Żychiewicz T., Jozafat Kuncewicz, Kalwaria Zebrzydowska 1986.